tekhne - scientia - praksis - gnosis - relatio
            claritas - unitas - integritas - consonantia

cogitate incognitum

düşünülmeyeni düşün

ENGLISH

M. Atilla Öner

Özgeçmiş

Tartışma Listeleri

Makaleler

Bildiriler

Yönetilen Tezler

Yazılar ve Raporlar

 

< ANA SAYFA

 

< GERİ

 

 

ABD VE TÜRKİYE RİSK NOTU HAKKINDA

 
14 Kasım 2008

ABD'nde yerleşik kredi derecelendirme kuruluşu S&P Türkiye'nin kredi notu görünümünü "olumsuz" olarak değiştirmiş. Peki, aynı kuruluş niçin ABD'nin kredi notunu C'ye düşürüp görünümü de "olumsuz" yapmıyor? Çünkü, ABD askerî güçle başaramadığı dünya hegemonyasını ekonomik krizle elde ediyor. Bu kuruluşlar da bu sürece destek veriyor.

Bu süreci anlamayan bazı ABD vatandaşlarından biri de New York Eyalet Savcısı. Saf bir şekilde New York'taki finans kuruluşlarından "kime ne prim ödediniz, ödeyeceksiniz?" sorusunu cevaplamalarını istiyor. Onlar da reddediyor. Belki çıkarılacak mahkeme kararıyla vermek zorunda kalacaklar. Kapitalizmin merkezinde de kafalar karışık...

Finans piyasaları, dönen bol miktardaki paradan tırtıklayarak lüks yaşam süren kişiler tarafından yönetiliyor. Bu akışın durması, onların lüks yaşamlarının para musluğunun kapanması demek.

Türkiye'deki sermaye sahipleri de kendi servetlerini kurtarmak uğruna, sözcüleri piyasa aktörleri ve uzmanlar aracılığıyla Türkiye'ye zarar vermekten çekinmiyorlar. Hükümete zarar vereceğim düşüncesiyle, ağzını şapırdatarak krizin ne kadar büyüdüğünü ve Türkiye'nin ne kadar zor durumda olduğunu anlatan spiker,  ekonomide akıl-dışı bireysel davranışların yol açtığı ve açacağı kötü sonuçlardan habersiz kendi tiyatrosunu oynuyor...

Kredi derecelendirme kuruluşları ABD'nin dünyaya attığı kazığı büyütmek üzere harekete geçmiş durumda. Ellerinden geldiği kadarıyla ABD ve bazı AB ülkeleri dışındaki tüm ülkelerin kredi notunu düşürüp bu ülkelerin borçlanma maliyetlerini arttırmaya çalışıyorlar. Kredi derecelendirme kuruluşları, krizin çıkmasına neden olan davranışları engelleyebilecekken, yanlış beyanlarla "çok riskli" yatırımların devam etmesine neden oldular. Bütün kredi derecelendirme kuruluşlarının kapatılması gerekirken, hâlâ onların dediklerine inanılıyor. Niçin?

Avrupa kökenli Deutsche Bank, Amerikan General Motors şirketi hisseleri için "sat" önerisi yaptı ve "hedef fiyat" olarak da "sıfır" tanımladı. Ertesi gün GM hisseleri ABD piyasasında değer kazandı. Niçin? ABD kapitalistleri kendi ülkelerine ve şirketlerine sahip çıkıyor. Nafile bir çaba. 20 yıl önce başlayan General Motors problemleri1 otomotiv üretiminin tümüyle ABD dışına kaymasıyla sonuçlanacağa benziyor.

Uluslararası Para Fonu da dünya gerçeğinden kopuk bir şekilde Türkiye'nin yapacağı harcamalara takılmış durumda... Diğer bütün ülkeler ekonomilerini canlandırmak üzere harcama programları açıklarken ve bütün ülkeler ve kuruluşlar bunu alkışlarken Türkiye'ye harcamaları kıs demenin ne anlamı olabilir? Çünkü paranın kendi amaçlarına uygun kullanılmasını istiyorlar...Birileri oyun oynuyor? Bizim uzmanlar da birilerine şirin görünmek arzusuyla hükümeti eleştiriyor...

Garip bir tiyatro oynanıyor. Ama, ABD'nin kredi notu "C"ye düşürülmüyor. ABD'nin aldığı önlemlerin hiçbiri çalışmıyor. Çalışmayacak da... Piyasa aktörleri, "ahlâksızlık" zirvesine çıkmada birbirleriyle yarışıyor. "İşsizlik" yaygarası koparılıyor. Tüm ülkelerde "işsizlik sigorta fonları" var. Buradan ödemeler yapılacak ve talep tekrar arttığında şirketler istihdamı arttıracak. Asıl amaç, kapitalistlerin, zaten fazla önemsemedikleri işsizliğin artacağı söylemiyle kendilerine yönelik ek avantaj sağlama girişimleri... 

Kapitalizm, kendini sokan akrep... Bütün mesele, o kendini öldürürken zehrinin bulaşmasını nasıl engelleyeceğimiz... Bu medya ve uzmanlar ile mümkün değil...

-----------------------------------

1 Maryann Keller, Rude Awakening: The Rise, Fall and Struggle for Recovery of General Motors, William Morrow, New York, 1989