Sadece ildeki kişi başına düşen gelire
bakıp teşvik politikaları geliştirmenin eksik olduğunu
düşünüyoruz. Kalkınmanın çok değişik boyutları var.
Her il bu boyutlarda farklı düzeylerde.
Aşağıdaki tablo 1998
yılında yapılan altyapı
seviyeleme çalışmasının (Ulusoy, Öner, Bilgiç, 1998) 2000 yılında
80 ile genişletilmiş (Özman, Öner, Başoğlu,
2001) halinin 2003 ve bu yıla en yakın yıl verileri ile İlkbahar 2004'de 81 il için
tazelenmiş (Uslu, Öner, 2004) sonuçlarını içeriyor. Çalışma halen devam ediyor. Boş
sütunlar bilahare doldurulacak. Çalışmanın tekrarı Türkiye'de
verilere ulaşmada hâlâ büyük sorunların varolduğunu gösteriyor.
TBMM ve hükümetin taze verilere ulaşmadan sağlıklı politika
geliştirip kaynak planlaması yapması mümkün değil!
2000 yılındaki sonuçlara göre
gerçekleşen yer değiştirmeleri her ilde farklı kalkınma
programının devreye alınması gerekiyor.
En iyi ile 10, en kötü ile 1
verildikten sonra iller endeks değerlerine göre sıralanmıştır.
|
|
|
|
|
2003 |
TEK TEK HER ENDEKSE GÖRE SIRALAMA |
|
|
|
|
OBJEKTİF INDEX SIRALAMASI |
İNSAN KAYNAKLARI |
FİZİKİ ALTYAPI |
SANAYİ VE TEKNOLOJİ |
TİCARİ VE MALİ |
YAŞAM KALİTESİ |
Rank |
State |
|
|
HUMAN RESOURCES |
PHYS. INFRASTRUC. |
INDSTRY + TECHNLGY |
TRADE + FINANCE |
QUALITY OF LIFE |
1 |
|
10,000 |
1 |
10,000 |
İSTANBUL |
|
|
10,000 |
İSTANBUL |
10,000 |
İSTANBUL |
10,000 |
İZMİR |
2 |
|
|
2 |
6,184 |
İZMİR |
|
|
7,298 |
KOCAELİ |
5,332 |
KOCAELİ |
9,364 |
K.MARAŞ |
3 |
|
|
3 |
6,125 |
ANKARA |
|
|
6,341 |
KIRIKKALE |
5,265 |
ANKARA |
8,813 |
KARABÜK |
4 |
|
|
4 |
5,522 |
BURSA |
|
|
5,842 |
İZMİR |
4,616 |
İZMİR |
8,663 |
YALOVA |
5 |
|
|
5 |
5,001 |
KONYA |
|
|
5,302 |
ZONGULDAK |
3,846 |
BURSA |
8,366 |
BİLECİK |
6 |
|
|
6 |
4,984 |
ANTALYA |
|
|
3,984 |
BURSA |
3,045 |
TEKİRDAĞ |
8,136 |
BOLU |
7 |
|
|
7 |
4,872 |
MERSİN |
|
|
3,767 |
HATAY |
2,799 |
GİRESUN |
8,068 |
ANKARA |
8 |
|
|
8 |
4,805 |
KAHRAMANMARAŞ |
|
|
3,517 |
ANKARA |
2,752 |
EDİRNE |
8,017 |
KIRKLARELİ |
9 |
|
|
9 |
4,582 |
TEKİRDAĞ |
|
|
3,415 |
YALOVA |
2,705 |
DENİZLİ |
7,939 |
MUĞLA |
10 |
|
|
10 |
4,541 |
GAZİANTEP |
|
|
3,401 |
BİLECİK |
2,513 |
ADANA |
7,497 |
BURSA |
11 |
|
|
11 |
4,495 |
KOCAELİ |
|
|
3,286 |
MERSİN |
2,442 |
YALOVA |
7,482
|
TEKİRDAĞ |
12 |
|
|
12 |
4,489 |
ADANA |
|
|
3,178 |
TEKİRDAĞ |
2,434 |
ZONGULDAK |
7,478 |
ZONGULDAK |
13 |
|
|
13 |
4,436 |
KAYSERİ |
|
|
2,908 |
GÜMÜŞHANE |
2,420 |
KAYSERİ |
7,334 |
ESKİŞEHİR |
14 |
|
|
14 |
4,287 |
ESKİŞEHİR |
|
|
2,899 |
KIRKLARELİ |
2,302 |
ESKİŞEHİR |
7,112 |
KIRIKKALE |
15 |
|
|
15 |
4,200 |
HATAY |
|
|
2,760 |
ÇANAKKALE |
2,292 |
MERSİN |
7,033 |
EDİRNE |
16 |
|
|
16 |
4,194 |
BİLECİK |
|
|
2,705 |
ADANA |
2,289 |
BOLU |
6,942 |
BALIKESİR |
17 |
|
|
17 |
4,177 |
KIRKLARELİ |
|
|
2,640 |
TOKAT |
2,270 |
KONYA |
6,933 |
KOCAELİ |
18 |
|
|
18 |
4,105 |
YALOVA |
|
|
2,582 |
MANİSA |
2,251 |
HATAY |
6,871 |
ÇANAKKALE |
19 |
|
|
19 |
4,073 |
SAKARYA |
|
|
2,447 |
KIRŞEHİR |
2,200 |
MARDİN |
6,783 |
DENİZLİ |
20 |
|
|
20 |
4,010 |
DÜZCE |
|
|
2,430 |
ŞANLIURFA |
2,158 |
KIRKLARELİ |
6,782 |
KÜTAHYA |
21 |
|
|
21 |
3,925 |
SAMSUN |
|
|
2,419 |
GAZİANTEP |
2,151 |
MUĞLA |
6,579 |
GÜMÜŞHANE |
22 |
|
|
22 |
3,923 |
KARABÜK |
|
|
2,419 |
NİĞDE |
2,124 |
ANTALYA |
6,568 |
ANTALYA |
23 |
|
|
23 |
3,915 |
AYDIN |
|
|
2,371 |
NEVŞEHİR |
2,074 |
GAZİANTEP |
6,467 |
ARTVİN |
24 |
|
|
24 |
3,877 |
KARAMAN |
|
|
2,358 |
ESKİŞEHİR |
2,050 |
MANİSA |
6,428 |
BURDUR |
25 |
|
|
25 |
3,871 |
DENİZLİ |
|
|
2,338 |
ADIYAMAN |
1,994 |
BİLECİK |
6,252 |
İSTANBUL |
26 |
|
|
26 |
3,813 |
MUĞLA |
|
|
2,312 |
MARDİN |
1,988 |
GÜMÜŞHANE |
6,220 |
KIRŞEHİR |
27 |
|
|
27 |
3,772 |
BOLU |
|
|
2,308 |
BALIKESİR |
1,929 |
BALIKESİR |
6,136 |
KONYA |
28 |
|
|
28 |
3,748 |
ÇANAKKALE |
|
|
2,285 |
OSMANİYE |
1,923 |
DÜZCE |
6,121 |
ADANA |
29 |
|
|
29 |
3,706 |
AKSARAY |
|
|
2,271 |
KAYSERİ |
1,921 |
KAHRAMANMARAŞ |
6,094 |
KİLİS |
30 |
|
|
30 |
3,690 |
BALIKESİR |
|
|
2,265 |
BOLU |
1,904 |
KARABÜK |
6,077 |
AYDIN |
31 |
|
|
31 |
3,662 |
TRABZON |
|
|
2,233 |
ISPARTA |
1,894 |
SAKARYA |
5,903 |
AMASYA |
32 |
|
|
32 |
3,652 |
KIRIKKALE |
|
|
2,224 |
DENİZLİ |
1,882 |
UŞAK |
5,832 |
UŞAK |
33 |
|
|
33 |
3,581 |
ŞANLIURFA |
|
|
2,184 |
KONYA |
1,770 |
ÇANAKKALE |
5,476 |
NEVŞEHİR |
34 |
|
|
34 |
3,577 |
KÜTAHYA |
|
|
2,160 |
SAKARYA |
1,764 |
KIRIKKALE |
5,424 |
RİZE |
35 |
|
|
35 |
3,570 |
AFYON |
|
|
2,140 |
KARABÜK |
1,738 |
RİZE |
5,417 |
SAMSUN |
36 |
|
|
36 |
3,533 |
MANİSA |
|
|
2,117 |
KARS |
1,724 |
KIRŞEHİR |
5,351 |
HATAY |
37 |
|
|
37 |
3,521 |
ISPARTA |
|
|
2,063 |
EDİRNE |
1,693 |
AMASYA |
5,188 |
KAYSERİ |
38 |
|
|
38 |
3,516 |
OSMANİYE |
|
|
2,043 |
ANTALYA |
1,676 |
BURDUR |
5,095 |
ISPARTA |
39 |
|
|
39 |
3,482 |
ÇANKIRI |
|
|
2,037 |
AFYON |
1,653 |
ARTVİN |
4,987 |
SİNOP |
40 |
|
|
40 |
3,421 |
YOZGAT |
|
|
2,030 |
TRABZON |
1,651 |
SAMSUN |
4,984 |
TUNCELİ |
41 |
|
|
41 |
3,381 |
BURDUR |
|
|
1,946 |
BİNGÖL |
1,649 |
AYDIN |
4,837 |
MANİSA |
42 |
|
|
42 |
3,362 |
GİRESUN |
|
|
1,917 |
GİRESUN |
1,648 |
KARAMAN |
4,837 |
BARTIN |
43 |
|
|
43 |
3,262 |
ORDU |
|
|
1,913 |
KÜTAHYA |
1,637 |
TRABZON |
4,815 |
GAZİANTEP |
44 |
|
|
44 |
3,244 |
RİZE |
|
|
1,911 |
YOZGAT |
1,628 |
NEVŞEHİR |
4,772 |
ÇORUM |
45 |
|
|
45 |
3,232 |
ELAZIĞ |
|
|
1,882 |
HAKKARİ |
1,605 |
ISPARTA |
4,744 |
ELAZIĞ |
46 |
|
|
46 |
3,206 |
UŞAK |
|
|
1,813 |
SAMSUN |
1,575 |
BARTIN |
4,733 |
KARAMAN |
47 |
|
|
47 |
3,162 |
ERZURUM |
|
|
1,797 |
SİNOP |
1,562 |
ÇANKIRI |
4,599 |
SAKARYA |
48 |
|
|
48 |
3,157 |
TOKAT |
|
|
1,796 |
MALATYA |
1,557 |
AKSARAY |
4,568 |
MARDİN |
49 |
|
|
49 |
3,133 |
EDİRNE |
|
|
1,794 |
AYDIN |
1,488 |
NİĞDE |
4,552 |
NİĞDE |
50 |
|
|
50 |
3,101 |
KIRŞEHİR |
|
|
1,774 |
KASTAMONU |
1,482 |
KÜTAHYA |
4,481 |
GİRESUN |
51 |
|
|
51 |
3,051 |
MALATYA |
|
|
1,761 |
AMASYA |
1,471 |
AFYON |
4,410 |
KASTAMONU |
52 |
|
|
52 |
2,950 |
ŞIRNAK |
|
|
1,754 |
KAHRAMANMARAŞ |
1,453 |
ELAZIĞ |
4,371 |
MALATYA |
53 |
|
|
53 |
2,936 |
ARTVİN |
|
|
1,735 |
BURDUR |
1,435 |
MALATYA |
4,225 |
OSMANİYE |
54 |
|
|
54 |
2,934 |
SİVAS |
|
|
1,727 |
MUĞLA |
1,416 |
ORDU |
4,162 |
SİVAS |
55 |
|
|
55 |
2,918 |
VAN |
|
|
1,677 |
DİYARBAKIR |
1,409 |
SİVAS |
4,139 |
MERSİN |
56 |
|
|
56 |
2,855 |
AMASYA |
|
|
1,673 |
RİZE |
1,404 |
YOZGAT |
3,844 |
AFYON |
57 |
|
|
57 |
2,846 |
NİĞDE |
|
|
1,649 |
ÇORUM |
1,403 |
KASTAMONU |
3,710 |
KARS |
58 |
|
|
58 |
2,794 |
ZONGULDAK |
|
|
1,640 |
DÜZCE |
1,386 |
ÇORUM |
3,604 |
ÇANKIRI |
59 |
|
|
59 |
2,768 |
NEVŞEHİR |
|
|
1,634 |
BARTIN |
1,371 |
TOKAT |
3,588 |
ERZİNCAN |
60 |
|
|
60 |
2,763 |
BARTIN |
|
|
1,625 |
ELAZIĞ |
1,360 |
HAKKARİ |
3,510 |
ORDU |
61 |
|
|
61 |
2,699 |
KİLİS |
|
|
1,615 |
UŞAK |
1,350 |
SİNOP |
3,489 |
AKSARAY |
62 |
|
|
62 |
2,651 |
GÜMÜŞHANE |
|
|
1,566 |
ERZİNCAN |
1,343 |
TUNCELİ |
3,418 |
TOKAT |
63 |
|
|
63 |
2,645 |
ÇORUM |
|
|
1,550 |
ORDU |
1,338 |
SİİRT |
3,410 |
BAYBURT |
64 |
|
|
64 |
2,514 |
ADIYAMAN |
|
|
1,545 |
KARAMAN |
1,302 |
ŞIRNAK |
3,237 |
TRABZON |
65 |
|
|
65 |
2,447 |
ERZİNCAN |
|
|
1,531 |
ÇANKIRI |
1,291 |
KARS |
3,220 |
IĞDIR |
66 |
|
|
66 |
2,435 |
DİYARBAKIR |
|
|
1,491 |
SİVAS |
1,274 |
BAYBURT |
3,198 |
ARDAHAN |
67 |
|
|
67 |
2,431 |
IĞDIR |
|
|
1,470 |
ERZURUM |
1,258 |
ERZİNCAN |
3,053 |
ERZURUM |
68 |
|
|
68 |
2,415 |
KASTAMONU |
|
|
1,437 |
VAN |
1,241 |
IĞDIR |
2,900 |
ADIYAMAN |
69 |
|
|
69 |
2,311 |
SİNOP |
|
|
1,437 |
AKSARAY |
1,230 |
OSMANİYE |
2,873 |
DİYARBAKIR |
70 |
|
|
70 |
2,308 |
BATMAN |
|
|
1,396 |
MUŞ |
1,212 |
DİYARBAKIR |
2,813 |
YOZGAT |
71 |
|
|
71 |
2,247 |
MARDİN |
|
|
1,317 |
ARDAHAN |
1,210 |
AĞRI |
2,536 |
SİİRT |
72 |
|
|
72 |
2,160 |
BİTLİS |
|
|
1,180 |
SİİRT |
1,180 |
ERZURUM |
2,530 |
BİNGÖL |
73 |
|
|
73 |
2,116 |
HAKKARİ |
|
|
1,165 |
BAYBURT |
1,170 |
ADIYAMAN |
2,248 |
HAKKARİ |
74 |
|
|
74 |
2,073 |
BAYBURT |
|
|
1,160 |
BATMAN |
1,165 |
KİLİS |
2,417 |
BATMAN |
75 |
|
|
75 |
2,010 |
SİİRT |
|
|
1,137 |
ARTVİN |
1,162 |
BATMAN |
2,010 |
ŞANLIURFA |
76 |
|
|
76 |
1,986 |
TUNCELİ |
|
|
1,063 |
IĞDIR |
1,117 |
VAN |
1,914 |
VAN |
77 |
|
|
77 |
1,934 |
AĞRI |
|
|
1,054 |
AĞRI |
1,117 |
ARDAHAN |
1,818 |
DÜZCE |
78 |
|
|
78 |
1,819 |
KARS |
|
|
1,047 |
KİLİS |
1,066 |
BİNGÖL |
1,559 |
ŞIRNAK |
79 |
|
|
79 |
1,756 |
MUŞ |
|
|
1,036 |
TUNCELİ |
1,040 |
ŞANLIURFA |
1,300 |
BİTLİS |
80 |
|
|
80 |
1,548 |
BİNGÖL |
|
|
1,032 |
ŞIRNAK |
1,017 |
BİTLİS |
1,004 |
AĞRI |
81 |
|
|
81 |
1,000 |
ARDAHAN |
|
|
1,000 |
BİTLİS |
1,000 |
MUŞ |
1,000 |
MUŞ |
|